Toplumun büyük bir kısmında görülen baş ağrıları iki kümede pahalandırıyor. Öbür bir hastalık ile teması olmayan baş ağrıları birincil yani primer baş ağrıları olarak nitelendirilirken, nedeni bilinen ve farklı bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan ağrılara sekonder (ikincil) baş ağrıları deniyor. Migren ise birincil yani primer baş ağrıları ortasında yer alıyor. Ömür konforunu önemli manada olumsuz etkileyen migrenin tedavi edilebilmesi için ağrı ataklarını tetikleyici ögelerin belirlenmesi kıymet taşıyor. Kozmetik maksatlarla kullanılan botoks ise migren hastalarına yeterli geliyor ve uygulandığı bölgede migren ataklarını azaltıyor. Memorial Kayseri Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Nergiz Hüseyinoğlu, migren ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

Bayanlarda daha çok görülüyor

Migren, toplumda çok sık görülen nörolojik bir rahatsızlıktır. Bayanlarda erkeklere oranla 2-3 kat daha fazla görülür. Bir ay içerisinde tekrarlayan ataklar halinde gelen zonklayıcı nitelikte olan baş ağrıları kelam konusu olduğunda akla gelen birinci sorun migrendir. Genelde bu ağrıların şiddetli, bazen de dayanılmaz olduğunu belirten hastalar; ağrıya bulantının eşlik ettiğini, ses ve ışığa karşı daha hassas hale geldiklerini söyler. Migren ağrıları nedeniyle birçok hasta ömür konforunun bozulduğunu, bu rahatsızlık nedeniyle günlük işlerini yapamadıklarını belirtir. Lakin tam bir migren teşhisi koyabilmek için nörologların hastanın şikayetlerini ve kıssasını dinleyerek, bunları klinik ve gerekirse görüntüleme ile birlikte kıymetlendirerek karar vermesi gerekir. Baş ağrısı atakları son 3 aylık periyotta ayda 15 gün ve üzerinde ortaya çıkıyorsa buna ‘kronik migren’ denilmektedir. Kronik migrenin yanı sıra sporadik yani ‘aralıklı migren’ de sıkça görülmektedir.

Migren belirtilerini tanıyın

• Migrenin en besbelli belirtisi tekrarlayan şiddetli baş ağrısıdır. Ağrının şiddeti çok yüksek olduğu için hasta genelde hiçbir iş yapamaz. Ağrı genelde şakaklarda başlayarak göz ve gözün gerisinde hissedilir. Başın art tarafı ile alın bölgesi ve kulak artlarında ağrı şiddetli hissedilmektedir.
• Migrenin öbür bir belirtisi ise çok hassaslık ve tepkisellik sonucunda ortaya çıkan depresif his durum bozukluğudur. Migren atakları sırasında sakinlik ve donukluğun yanı sıra çok ve gereksiz neşelenme, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu ortaya çıkabilmektedir. Bilhassa bu devirde konuşmada zahmet ve ahenge olabilmektedir. Uyku isteği ile kontaklı olarak esneme hissi ortaya çıkabilmektedir.
• Migren ağrısına ışık ve ses hassaslığı eşlik edebilmektedir. Işığa ve sese karşı yüksek hassaslık nedeniyle baş ağrısının şiddeti de artmaktadır.
• Öteki bir belirti ise kokulara karşı oluşan çok hassasiyettir. Bunun için ağır parfümler ile kimi paklık hususlarının esansları bulantı ve kusma sebebi olabilmektedir.
• Çok yeme isteği, kabızlık, susuzluk ve idrar kaçırma da ortaya çıkan belirtiler ortasındadır.
• Başka bir belirti ise şiddetli baş ağrısından evvel ortaya çıkan ve ‘aura’ denilen görme ve duyma ile ilgili 10-30 dakika ortasında devam eden nörolojik belirtilerdir. Aura Yunanca’da ‘esinti’ manasına gelmektedir.

Görsel aura: Hastalar titrek ve parıldayan ışıklar tanımını yapar.

Duyusal aura: Elde ve lisanda ya da ağız ve çenede uyuşma, karıncalanma ortaya çıkar.

Nedene nazaran migren tedavisi kıymetli

Migren teşhisi konulduktan sonra nörologlar tarafından ağrı ataklarının şiddetini ve sıklığını azaltmaya yönelik tedavi planlanmaktadır. Yapılacak birinci tedavi nedene yönelik olmaktadır. Migrene neden olan ya da tetikleyen sebeplerin (açlık, uykusuzluk, hormonal ilaçların kullanımı gibi) ortadan kaldırılması gerekir. Uzman tabibin reçete edeceği uygun ağrı kesici ilaçlar genelde tesirli olmaktadır. Şayet haftada 1-2 kez yaşanan atak varsa esirgeyici tedavi planlanır.

Botulinum toksin ile tedavi hastaların ömür kalitesini yükseltiyor

Son yıllarda kozmetik gayelerle kullanılan botoksun, migren hastalarına uygun geldiği ve atakları azalttığı belirlenmiştir. Uzun süren denemeler sonucunda kronik migren hastalarında botoksun yani ‘botulinum toksin’ enjeksiyonunun yarar sağladığı ortaya çıkmıştır. Günümüzde de birçok nöroloji doktoru botuinum toksinini kronik migren hastalarında kullanmaktadır. Kronik migren denildiğinde, son 3 ay içinde ayda en az 15 atağı olan hastalardan bahsedilmektedir. Bu durumda olan migren hastalarında botulinum toksin enjeksiyonunu kullanarak hem ağrının şiddeti hem de atakların sıklığı ve müddetinin azaltılması sağlanmaktadır. Ayrıyeten hastaların kullandığı ilaç ölçüsü ve sayısı da azalmış olmaktadır.

Kozmetoloji alanında olduğu üzere migren hastalarında botulinum toksin yalnızca yüz bölgesinde uygulanmaz. Uzman nörologlar yüz bölgesinin dışında hastanın omuz, ense, boyun ve şakak bölgelerine gerekirse çene kaslarına da botulinum toksinini enjekte eder. Cilt altına uygulanan botulinum toksinin tesiri yaklaşık 10-15 gün sonra ortaya çıkmakta ve bu tesir ortalama 3 ile 6 ay ortasında devam etmektedir. Bu sayede hastaların aldığı ağrıkesici ilaç sayısı azalmakta, baş ağrısının mühleti ve şiddeti kısalmaktadır. Böylelikle hasta, migren ağrıları olmadığı için günlük işlerini yapabilmekte ve hayat konforu artmaktadır. Botulinum toksininin tesiri azaldığında tekrar enjeksiyon yapma gereksinimi olabilmektedir.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı